فوايد شير مادر

شيردهي، يکي از مهم‌ترين بخش‌هاي مراقبت از کودک است که مي‌تواند در تمام طول عمر کودک تاثيرگذار باشد. از آنجا که تغذيه با شير مادر حق مسلم هر کودک است و فوايد آن محدود به تامين سلامت جسمي و رواني کودکان نمي‌شود و ابعاد وسيع سلامت خانواده و جامعه را دربرمي‌گيرد، لازم است موانع راه شيردهي موفق را بشناسيم و در رفع آن بکوشيم. مشارکت فعال مردان، اطلاع‌رساني درباره تبليغات دروغين شيرهاي خشك که سعي دارند جايگزين شير مادر شوند و حمايت همه جانبه مادران، مي‌تواند راه‌حل‌هايي ساده اما اساسي باشد.


شايد از خود بپرسيد چرا اين همه به تغذيه با شيرمادر اهميت مي‌دهند و در مورد آن اطلاع‌رساني مي‌شود؟

دلايل کلي براي ترويج تغذيه با شيرمادر عبارتند از:

جان بيش از يک‌ونيم ميليون شيرخوار را در سال نجات مي‌دهد.

ميليون‌ها شيرخوار را از ابتلا به بيماري‌هاي شايع قابل پيشگيري نظير اسهال، عفونت‌هاي تنفسي و عفونت گوش محافظت مي‌کند.

امنيت غذايي شيرخواران را در 6 ماه اول عمرشان فراهم مي‌کند درنتيجه منبع مهم تغذيه براي کودکان، حداقل در 2 سال اول زندگي است.

روابط عاطفي مادر و شيرخوار را ارتقا مي‌بخشد.

تکامل احساسات و روابط خويشاوندي مطلوب را در کودکان پرورش مي‌دهد.

باعث کاهش مرگ‌ومير مادران، ناشي از خون‌ريزي پس از زايمان مي‌شود.

ابتلاي زنان را به سرطان‌هاي پستان، رحم، تخمدان و پوکي‌استخوان کاهش مي‌دهد.

يک راه طبيعي فاصله‌گذاري بين بارداري‌هاست بنابراين سلامت مادران و کودکان را فراهم مي‌کند.

توانايي و حق زنان براي شيردهي و اهميت مشارکت آنها در جامعه را تصديق مي‌کند.

مخارج تغذيه مصنوعي را براي ساير هزينه‌هاي ضروري خانواده در اختيار مي‌گذارد.

منابع حياتي مانند سوخت و آب همچنين وقت و انرژي زنان را حفظ و ذخيره مي‌کند.

باعث کاهش هزينه‌هاي پزشکي براي پيشگيري و درمان بيماري‌ها و آلرژي‌ها مي‌شود.

نيروي توليد را از طريق کاهش غيبت‌هاي مادر که ناشي از بيماري‌هاي کودک است افزايش مي‌دهد.

آلودگي هوا، آب و زمين ناشي از توليد، انتقال و تدارک شيرهاي مصنوعي شيرخواران و ظروف يکبار مصرف و بسته‌بندي آنها را کاهش مي‌دهد.

منابع زميني مانند آب و نيز درختان و ساير منابع انرژي را حفظ مي‌کند.

زنان را به آموختن مهارت‌هاي تغذيه با شيرمادر قادر مي‌سازد که مي‌تواند به عنوان الگوهاي مثبت از نسلي به نسل ديگر منتقل شود.

در سال‌هاي اخير نقش تغذيه با شيرمادر در کاهش عوامل خطرساز در بروز بيماري‌هاي قلبي علاوه بر چاقي و ابتلاي کمتر به ديابت وابسته به انسولين، فشارخون کمتر، کلسترول خوب بيشتر HDL و ليپوپروتئين B کمتر به اثبات رسيده است. عدم تغذيه با شيرمادر در جوامع فقير به علت عدم دسترسي به آب سالم و بهداشت پايين باعث کم‌وزني و سوءتغذيه شيرخواران و مصرف نادرست شير مصنوعي در جوامع ثروتمند باعث چاقي شيرخواران مي‌شود.

شيرمادر آثار فرهنگي‌، اجتماعي مفيدي دارد از جمله ثبات روحي دوران کودکي و تربيت‌پذيري بهتر. شيرمادر باعث ارتباط عاطفي، رواني و تکامل عصبي بيشتر و پايدارتري مي‌شود. در دوران نوزادي، نوزادان هوشيارتر، فعال‌تر و عکس‌العمل‌شان بهتر است. همچنين راه افتادن زودتر، افزايش قدرت تشخيص، مکالمه، حافظه و افزايش ضريب هوشي در دوران کودکي و بزرگسالي از ديگر امتيازهاي تغذيه کودک با شيرمادر است. بزهکاري، اعتياد، اضطراب و اختلال‌هاي عصبي در آنها کمتر و ارتباط عاطفي و رواني آنها حتي در بزرگسالي هم متعادل‌تر و پايدارتر است. تغذيه با شير مادر از کودک‌آزاري جلوگيري مي‌کند. به‌علاوه شيرمادر در جلوگيري يا کاهش بروز برخي بيماري‌هاي سنين بلوغ و بالاتر نيز نقش دارد. براي نشان دادن خطرهاي ناشي از عدم تغذيه با شيرمادر در جريان بسيج ملي ارتقاي آگاهي‌هاي تغذيه با شيرمادر در دپارتمان بهداشت آمريکا آمار زير تنظيم شده است.

کودکاني که به‌طور انحصاري با شيرمادر براي مدت 6 ماه يا بيشتر تغذيه نمي‌شوند در معرض خطر ابتلا به بيماري‌هاي زير قرار مي‌گيرند:

حدود 40 درصد بيشتر احتمال دارد به ديابت نوع 1 دچار شوند.

حدود 25 درصد بيشتر احتمال دارد که دچار اضافه‌وزن يا چاقي شوند.

احتمال ابتلاي آنها به عفونت‌هاي مکرر گوش حدود 60 درصد بيشتر است.

احتمال ابتلاي آنها به لوکميا حدود 30 درصد بيشتر است.

صددرصد مبتلا به اسهال مي‌شوند.

حدود 25 درصد بيشتر احتمال دارد که به‌خاطر عفونت‌هاي تنفسي مثل آسم و پنوموني در بيمارستان بستري شوند.