سینوزیت و درمان آن

شست وشوی بینی با سرم یا آب نمک باعث پاکسازی ترشحات آلوده و مواد محرک از بینی می شود. به علاوه، شست وشو در مرطوب سازی سینوس ها و مجاری بینی نیز موثر است و مطالعات نقش آن را در بهبود کارکرد سلول های پاکسازی کننده بینی نشان داده است.سینوزیت بیماری شایع و آزاردهنده ای است و چه بسا بسیاری از مردم گرفتار آن هستند و خیلی از آنها نیز به غلط تصور می کنند به این بیماری مبتلا شده اند، زیرا تعداد زیادی از مردم ما سردرد را پیامد اصلی سینوزیت می دانند؛ اما سینوزیت نشانه های دیگری غیر از سردرد دارد. امروزه درمان های مختلفی برای این بیماری ارائه می شود که کیفیت زندگی بیماران را ارتقا می دهد و تا حد زیادی بیماری را درمان یا علائم را کنترل می کند.

 

سینوزیت از دو کلمه سینوس و یت گرفته شده است. سینوس ها حفره هایی توخالی در استخوان های جمجمه و صورت ما هستند و یت به معنای التهاب است. در این بیماری، مخاطی که سطح سینوس ها را می پوشاند دچار التهاب می شود و بیماری ای به نام سینوزیت اتفاق می افتد. این حفره های توخالی از طریق سوراخ هایی به بینی راه پیدا می کند. التهاب و تورم سینوس ها مجاری را تنگ تر کرده و مانع از خروج ترشحات بینی به خارج شده و تخلیه با مشکل روبه رو می شود و فرد نیز احساس ناراحتی زیادی می کند. سینوزیت به دو نوع حاد و مزمن تقسیم می شود؛ نوع حاد کمتر از یک ماه و نوع مزمن بیش از سه ماه طول می کشد.

اغلب بیماران به نوع حاد مبتلا هستند. شاید هر یک از ما دست کم یک بار در طول زندگی این بیماری را تجربه کنیم. بروز سینوزیت حاد در اغلب اوقات علت ویروسی دارد که ویروس سرما خوردگی در آن دخیل است. بیماران علائم زیادی را ذکر می کنند؛ از جمله گرفتگی و انسداد بینی. احساس فشار در دندان ها و درد، خروج ترشحات غلیظ به رنگ زرد یا سبز از بینی،سرفه، سردرد، بوی بد تنفس، احساس کوفتگی و خستگی مفرط، کم شنوایی و احساس پری در گوش و کاهش حس بویایی از نشانه های بارز این بیماری است. شروع بیماری تا بهبود آن حدود هفت الی ده روز است، ولی گاه مدت بیماری به درازا می کشد یا بیماران دچار علائم دیگر از قبیل تب، تاری دید، تنگی نفس و... می شوند که حتما باید به پزشک مراجعه کنند.

درمان این گروه از بیماران چندان دشوار نیست. اغلب مواقع درمان های ساده ای مانند تجویز مسکن، ضدالتهاب ها و قطره های بینی (این قطره ها نباید به طور مداوم مصرف شود و استفاده از آنها باید محدود و با نظر پزشک باشد) و آنتی بیوتیک در صورت بودن عامل عفونی کفایت می کند. شست وشوی مرتب سینوس ها نیز کمک کننده است.

شست وشوی بینی با سرم یا آب نمک باعث پاکسازی ترشحات آلوده و مواد محرک از بینی می شود. به علاوه، شست وشو در مرطوب سازی سینوس ها و مجاری بینی نیز موثر است و مطالعات نقش آن را در بهبود کارکرد سلول های پاکسازی کننده بینی نشان داده است. برای شست وشو می توان از یک سرنگ ۳۰ سی سی یا بطری های پلاستیکی قابل فشرده شدن یا ظرف های مخصوص شست وشوی بینی که بی شباهت به قوری نیست، استفاده کرد. در صورت استفاده از سرنگ باید هر دو تا سه هفته آن را با یک سرنگ جدید جایگزین کرد تا باعث انتقال آلودگی و عفونت نشود. برای تهیه محلول شست وشو در منزل می توان یک تا یک ونیم قاشق چایخوری پر از نمک خالص را به حدود یک لیتر آب جوشیده خنک شده اضافه کرد. می توانید به این محلول یک قاشق چایخوری بیکربنات (بیکینگ پودر) هم اضافه کنید. محلول تهیه شده در منزل یا سرم شست وشو باید در دمای اتاق نگهداری شود. این محلول ها حداکثر تا یک هفته قابل استفاده است و پس از آن باید دور ریخته شود.

 

دست کم دو بار شست وشو در روز ضروری است. در صورتی که بیمار همزمان از سایر داروهای بینی مثل اسپری استفاده می کند، شست وشو باید حتما پیش از استفاده از دارو انجام شود، زیرا وقتی دارو روی مخاط تمیز اسپری شود تاثیر بسیار بیشتری خواهد داشت. مقدار مایع لازم برای شست وشو را باید داخل یک کاسه کوچک ریخت، زیرا سرنگ استفاده شده نباید هیچ وقت با ظرف اصلی محلول شست وشو یا سرم تماس پیدا کند. می توان برای گرم کردن سرم از مایکروفر استفاده کرد، اما باید مواظب بود محلول شست وشو داغ نشود. برای شست وشو، سر خود را روی سینک دستشویی خم کنید و مایع را به داخل بینی بریزید. دقت کنید در این حالت جهت جریان مایع باید به سمت پشت بینی باشد، نه رو به بالا. بلعیدن غیرارادی اندکی از مایع شست وشو اشکالی ندارد.