مطالبی درباره پول تو جیبی بچه ها

والدین باید فرزندانشان را از همان دوران کودکی با مفهوم پول آشنا کنند. برخی والدین بر این باورند که دادن پول توجیبی به فرزندان امری خطاست چراکه فرزند آنها هنوز خیلی کوچک است و ارزش واقعی پول را نمی شناسد...

 

از سوی دیگر، برخی نیز بر این باورند که تا آنجا که وسعشان می رسد به فرزندشان پول توجیبی بدهند.آنها با این روش اجازه نمی دهند فرزندشان احساس کمبود کند و حتی گاهی اوقات فرزندانشان نمی آموزند یا فراموش می کنند که پول چه ارزشی دارد. کدام یک از این دو گروه، فرزندانی خودساخته و آینده نگر خواهند داشت؟ آیا پول ندادن یا کم پول دادن به بچه ها باعث سرخوردگی آنها نمی شود؟در «فرزندپروری» این هفته این پرسش ها را از دکتر علی شاه حسینی، دکترای مدیریت برنامه ریزی و مدرس دانشگاه آزاد اسلامی، پرسیده ایم.

پول توجیبی آغاز درس مدیریت مالی است؛ درس درست خرج و پس انداز کردن، درس بخشندگی و آینده نگری. آموزش مهارت استفاده از پول مانند سایر مهارت های زندگی از سنین پایین تر آغاز شود. پول توجیبی شروع خوبی برای یاد دادن این مهارت به کودکان و نوجوانان است.

وقتی کودکان به ۶ سالگی می رسند معمولا آنقدر بزرگ شده اند که بتوانند مسوولیت پولشان را به عهده بگیرند. باید به کودک توضیح دهید مبلغ پولی به او می دهید و در قبال آن مقدار پول مسوول است. پس پول دیگری از شما نمی گیرد تا اینکه زمان پول توجیبی بعدی شود. با او در مورد پول صحبت و در خرج کردن به او کمک کنید.

بله، پول توجیبی به کودک احساس استقلال می بخشد و به او می آموزد چگونه تصمیم بگیرد، کجا خرج کند و چقدر تا ماه آینده پول دارد. در واقع او را با مفهوم سرمایه و پس انداز آشنا می کند. او می آموزد گاهی برای رسیدن به بعضی خواسته هایش از بعضی از خواسته ها بگذرد. به علاوه، هوش و استعداد مالی کودک تقویت می شود. وظیفه هر پدر و مادری است که علاوه بر دادن پول توجیبی به فرزند خود، او را با راه های پس انداز و ارزش پول آشنا کنند. همچنین تفاوت میان نیاز، خواسته و آرزو را به خوبی درک کند تا در آینده تصمیم های عاقلانه تری در مورد نحوه خرج کردن بگیرد.

برخی والدین تصور می کنند پول توجیبی پاداشی برای رفتار خوب یا دستمزدی برای کار روزانه بچههاست. مثلا می گویند اگر درست را خوب بخوانی یا اتاقت را مرتب کنی، به تو پول می دهیم درحالی که پول توجیبی نباید وسیله ای برای تشویق یا تنبیه کودکان یا وادارکردن آنها به اطاعت شود. پول توجیبی وسیله ای آموزشی و تربیتی است که هدف و نتیجه مشخصی دارد. باید از طریق آن، حق انتخاب و واگذاری مسوولیت به فرزندان خود بدهیم.

برای خرج کردن پول، نه؛ ولی می توان برای دریافت پول زمان مشخصی را تعیین کرد. برخی والدین توقع دارند وقتی به فرزندشان پول می دهند فقط آن را پس انداز کند درحالی که این طور نیست. پس از مداخله در خریدها و تهدید و خط و نشان کشیدن باید خودداری کرد. والدین فقط باید به فرزندشان تاکید کنند این مقدار پول توجیبی را تا چه مدت باید خرج کند و اگر به دلیل خرج های نادرست نتواند تا زمانی که تعیین شده، پول کافی داشته باشد، آنها هیچ پولی به او نخواهند داد و نباید هم از این حرف ناراحت شود. با این کار اصول اولیه معامله آموزش داده می شود.

بهتر است به او بگویید اگر تمایل دارد، می تواند برای خریدهایش با شما مشورت کند. به علاوه اگر می بینید هر بار با کمبود پول مواجه می شود، اگر مثلا هر ۲ هفته یکبار پول توجیبی به او می دهید، این کار را هفتگی انجام دهید و میزان پول را هم کم کنید. اگر باز هم پولش را بی دلیل خرج کرد، عصبانی نشوید و او را یک هفته از دریافت بخشی از پول توجیبی محروم کنید. مثلا یک چهارم میزان پول دریافتی را کاهش دهید.

نه! آنها با این کار به نوعی تربیت نازپرورده را نهادینه می کنند. این نوع تربیت باعث می شود فرزند برای به دست آوردن مال سختی نکشد و هرچه اراده کند در اختیارش قرار گیرد.

پول توجیبی کودکان کلاس اول و دوم بهتر است هر هفته داده شود؛ پول توجیبی بچه های کلاس های سوم تا پنجم هر ۲ هفته و پول توجیبی بچه هایی که در مقطع راهنمایی و دبیرستان درس می خوانند، هر ۳ تا ۴ هفته.

با فرزندانتان بازی خریدکردن انجام دهید. می توانید خریدکردن را با پول واقعی یا کارت های فرضی آغاز کنید. به آنها پول بدهید به خرید بروند و هرچه می خواهند تهیه کنند. مفهوم پول درآوردن را به آنها یاد بدهید. از زمانی که به قدر کافی بزرگ شدند، بگذارید از امور مالی خانه مثلا اینکه مبلغ قبض آب چقدر است، چقدر صرف هزینه مسافرت شده و... باخبر شوند. از همان ابتدا همه چیز را مشخص کنید و نظارت داشته باشید ولی دخالت نکنید. از آنها بخواهید بخشی از پولشان را صدقه بدهند و اگر حالشان خوب است یادآوری کنید که این به دلیل صدقه ای است که داده اند. فرصت پس انداز، ولخرجی و... را به کودک بدهید تا هریک را تجربه کند و بداند که چانه زدن به معنای قناعت است، نه خساست. این کار در تمام دنیا مرسوم است و اصول و آداب خاص خود را دارد.

راضیه پاشایی