نكاتي درباره جرم گيري دندان

جرم چیست؟
اگر پلاك میكروبی هر روز و یا در مراحل اولیه از سطح دندان تمیز نشود، املاح موجود در بزاق و مواد غذایی برآن رسوب نموده و منجر به ایجاد جرم دندان كه سخت می باشد، می گردد. جرم با مسواك زدن پاك نمی شود و با عمل جرم گیری توسط دندانپزشك برداشته می شود.

چگونه می توان از آماس لثه جلوگیری كرد؟
با رعایت بهداشت دهان و دندان به كمك وسایلی چون مسواك، خمیر دندان و نخ دندان و برداشتن پلاك میكروبی آماس لثه بوجود نمی آید. در صورتی كه پلاك تبدیل به جرم شده باشد، جرم گیری توسط دندانپزشك توصیه می گردد.

آیا جرم گیری به دندان صدمه می زند؟
خیر، جرم دندان علاوه بر اینكه برای لثه و بافتهای نگهدارنده دندان مضر می باشد محلی نیز برای تجمع و تكثیر میكروبهای پوسیدگی زاست. با عمل جرم گیری تعداد این میكروبها دردهان به مراتب كمتر می شود. با برداشته شدن جرم، بیمار ممكن است با زبانش حس كند كه دندانش خالی شده است. این احساس همراه با مقداری حساسیت به سرما یا گرما (بعد از جرم گیری) این تصور غلط را تقویت نموده است كه شاید دندانهایش در حین جرم گیری تراش خورده باشند، در صورتی كه مكانیزم دستگاه جرم گیری لرزشی بوده و قادر به تراش نمی باشد.

علت حساسیت دندان به سرما بعد از جرم گیری چیست؟
دندان دارای حس بوده و در ناحیه طوق بسیار حساس تر می باشد. وجود جرم بر طوق دندان به علت ضخامتی كه دارد به عنوان یك عایق حرارتی عمل می كند و یا به عبارت دیگر جلوی حس دندان را می گیرد. با برداشته شدن آن بدیهی است كه دندان بهتر متوجه تغییرات حرارتی می گردد، ضمناً بر اثر وجود جرم لثه پرخون و متورم شده و با عمل جرم گیری التهاب آن فروكش می كند لذا مقدار بیشتری از دندان نسبت به حالتی كه قبلاً آماس لثه وجود داشته در دهان دیده می شود و این خود باعث احساس بیشتر تغییرات حرارتی می گردد. حساس شدن به سرما را می توان به احساسی كه بدن انسان بعد از استحمام دارد، تشبیه نمود. حساسیت به سرما همیشه و اغلب به وجود نمی آید و در صورت ایجاد، گذرا و موقتی بوده و جای هیچگونه نگرانی ندارد.

آیا دندان بعد از جرم گیری لق می شود؟
خیر، با تجمع تدریجی جرم بر دندان، لثه و به دنبال آن مقداری از استخوان نگهدارنده دندان تحلیل می رود. در حقیقت دندان به این دلیل قبلاً لق شده، ولی به علت انباشتگی و یكپارچگی جرم و چسبیده شدن دندانها به هم توسط آن، این حالت درك نشده و با برداشته شدن جرم كشف می گردد و بیمار آن را منتسب به عمل جرم گیری می داند. یك ضرب المثل می گوید « جلوی ضرر را از هركجا بگیری، منفعت است». لق شدن دندان منوط به تحلیل استخوان و انساج نگهدارنده دندان بر اثر جرم و پلاك میكروبی است.

آیا جرم گیری درد دارد؟
خیر، موردی برای بیحس كردن دندان به هنگام جرم گیری وجود ندارد. جرم گیری یا توسط قلم های دستی و یا با دستگاه صورت می گیرد. نوك قلم دستگاه جرم گیری دارای لرزش و نوساناتی می باشد كه با زدن ضربه های بسیار كوتاه بر جرم، آن را پاك می كند و دندان را نمی تراشد، آب دستگاه علاوه بر تمیز كردن و شستشو، دندان را نیز خنك می كند.

جرم گیری را هر چند وقت باید انجام داد؟
بسیاری از اشخاص با یكبار جرم گیری و رعایت همیشگی بهداشت دهان و دندان ممكن است تا مدتها نیازی به جرم گیری دوباره نداشته باشند. بدیهی است كه هر گونه كوتاهی در رعایت اصول بهداشت دهان به تجمع دوباره جرم منجر خواهد شد. ضمناً بعضی از بیماران به علت دارا بودن بزاقی با ویژگی های خاص از نظر میزان ترشح و تركیب، بسیار مستعد به تشكیل جرم هستند، ضمناً استعداد به بیماری های لثه در برخی از خانواده ها بیشتر می باشد. به این گروه از بیماران توصیه می گردد جرم گیری در تناوب زمانی كوتاه تری انجام شود.

آیا استفاده از خمیر دندانهای ضد جرم مفید می باشد؟
خیر، جرم با مسواك و خمیر دندان پاك نمی شود و برای این منظور از دندانپزشكان باید كمك گرفت، ضمناً خمیر دندانهایی كه به عنوان ضد جرم معرفی شده اند دارای مقادیر زیادی از مواد ساینده بوده و فقط رنگ و لكه های رسوب نموده بر دندان را كه زنگ( Stain) نام دارد، تمیز می كنند و استفاده همیشگی از آنها توصیه نمی گردد. این خمیردندانها، بعلت دارا بودن مواد ساینده زیاد،ایجاد خراشهای بسیار ظریف بر سطح دندانها نموده و زمینه را برای تجمع و چسبندگی بیشتر پلاك میكروبی فراهم می آورند