خواص گياه آلوئه ورا

 

گیاه آلوئه ورا از نظر بسیاری از مردم گیاه تازه و ناشناخته ای است در حالی که حقایق تاریخی نشان داده اند که این گیاه قدمتی طولانی داشته و قرن ها مورد مصرف مردم در سراسر جهان بوده است...

 

نقاشی هایی از گیاه آلوئه ورا روی کنده کاری های دیوارهای معابد مصری دیده شده و در کتاب های درمانی مصر که مربوط به ۱۵۰۰ سال قبل از میلاد است در رابطه با استفاده از آن برای درمان عفونت ها، معالجه بیماری های پوستی و تهیه داروهای ملین و مسهل مطالبی درج شده است.

 

در ایران این گیاه با نام فارسی صبر زرد و شاخ بزی شهرت داشته است. شاخ بزی گیاهی چند ساله با برگ های ضخیم، گوشتی، دراز و دارای تیغ است که گل های آن به صورت خوشه ای در انتهای محور ساقه قرار دارند. قسمت مورد استفاده این گیاه، شیرابه به دست آمده از برگ های آن است که به شکل تازه، خمیری یا خشک شده در دسترس همگان قرار دارد.

آلوئه یا آلوئه ورا یا همان شاخ بزی حاوی مشتقات هیدروکسی آنتراسن و آلوئه رزین A، B و C است. همچنین قندهای گلوکز، مانوز و سلولز، آنزیم های اکسیداز، آمیداز، کاتالاز و ویتامین های B۱، B۲، B۶، C، E و اسید فولیک و مواد معدنی نظیر کلسیم، سدیم، منیزیم، روی، مس و کروم از دیگر مواد مغذی موجود در آن (البته در مقادیر کم) هستند.

 

خاصیت اصلی آلوئه ورا، مسهل بودن است. به علاوه می توان آن را یک ضدورم، ضدمیکروب، التیام بخش زخم ها، ضدآفتاب و ضدسوختگی به حساب آورد. مصرف ژل خوراکی این گیاه به مدت ۶ ماه برای کنترل زخم معده و کاهش شدت آسم بسیار موثر شناخته شده است. در کل می توان گفت آلوئه ورا ضدآلرژی، ضدسرطان، ضدقارچ، ضدویروس، کاهش دهنده قندخون، قاعده آور، تقویت کننده معده و کبد است. ژل آلوئه اثرات خوب و مفیدی نیز روی سوختگی های معمولی، سوختگی های حاصل از اشعه، زخم ها و صدمه های دیگر پوست دارد.

خوردن این گیاه به افراد در حال کاهش وزن یا روزه دار پیشنهاد می شود چراکه مصرف میوه و سبزی در شرایط آنها باید افزایش یابد. فیبر موجود در این موادغذایی مانع از بروز یبوست شده و به دلیل دیرهضم بودن، احساس سیری ماندگاری را در فرد ایجاد می کند. مشکل اینجاست که فیبرها در معده نفخ و گاز ایجاد می کنند اما خوشبختانه، آلوئه ورا در عین حال که فیبر بالایی دارد در معده نفخ و گاز نیز ایجاد نمی کند پس بهترین گزینه انتخابی در این شرایط محسوب می شود.

 

مصرف آلوئه ورا برای افرادی که در کنار رژیم لاغری، ورزش هم می کنند و در نتیجه بیش از هر زمان دیگری در معرض استرس و ضعف سیستم ایمنی هستند توصیه می شود. محدود کردن دریافت مواد غذایی ارزشمند و تحرک زیاد، بدن را خسته می کند به ویژه اگر رژیم غذایی پرپروتئین و مقدار میوه و سبزی مصرفی حداقل باشد. از این رو، خوردن کمپوت آلوئه ورا می تواند سبب تقویت سیستم ایمنی بدن شود.

در استفاده از این گیاه باید مراقب بود زیرا مصرف بیش از حد آن به صورت خوراکی (مصرف روزانه یک گرم به مدت طولانی) ممکن است باعث به هم خوردن تعادل آب و الکترولیت ها، سقط جنین، زایمان زودرس، اسهال خونی و ضایعات کلیوی شود. به علاوه آلوئه ورا نباید در زمان تهوع، استفراغ، دردهای شکمی، خون ریزی رکتال (مقعد) و ضعف شدید مصرف شود. در زمان بارداری نیز به غیر از دستور پزشک مصرفش ممنوع است.

 

در صورتی که از این گیاه به عنوان مسهل خوراکی استفاده شود باید نکات زیر را در نظر گرفت؛ اول اینکه مصرف بیش از دو هفته از آن باید با مشورت پزشک باشد. دوم اینکه در صورت تاثیر نکردن تا ۲۴ ساعت باید آن را با پزشک در میان گذاشت. سوم، چون تاثیر این گیاه در کودکان مشخص نیست، در این مورد باید با پزشک مشورت کرد و نکته آخر اینکه بهتر است از فرآورده های صنعتی آلوئه برای سنین بالای ۱۰ سال و حداکثر به مدت ۲ هفته بهره برد.

شاید شما هم به این موضوع برخورده باشید که وقتی در کمپوت آلوئه ورا را بازکرده کمی از آن می خورید، طعم تلخ آن شما را نگران می کند که نکند فاسد شده در صورتی که آلو ئه ورا طبیعتا شیرابه تلخی دارد که به دلیل ترکیب های آنتراکینونی موجود در آن است. تلخ بودن برخی کمپوت های خوراکی این گیاه نیز ممکن است به همین دلیل باشد.

 

البته این موضوع را تا زمانی که کمپوت مورد بررسی دقیق قرار نگیرد نمی توان گفت. در صورتی که روی قوطی کمپوت قید شده باشد حاوی ترکیب های آنتراکینونی یعنی کمپوت حاوی ترکیب های تلخ است و تنها مسهل شدید بوده و مسمومیت دیگری ایجاد نمی کند اما در صورتی که روی قوطی قید نشده باشد ممکن است تلخی دلایل دیگری مثل ماندگی و ایجاد واکنش های شیمیایی داشته باشد.

 

ترکیب های آنتراکینونی یکی از ترکیب های اصلی گیاه آلو ئه ورا به حساب می آیند و مقدارشان هم در گیاه زیاد است. شیرابه خشک شده این گیاه به همین دلیل مسهل قوی بوده و مقدار مصرف خشک آن در حد یک دهم گرم توصیه می شود. لازم به توضیح است که ترکیب های آنتراکینونی در برگ سنا، برگ درخت فرانگولا و آلوئه ورا وجود دارد که هر ۳ از قوی ترین مسهل ها به شمار می روند