ضایعه های پوستی شایع

همه روزه در تمام دنیا از جمله کشور خودمان افراد زیادی به متخصصان پوست مراجعه می کنند و آمار این مراجعه ها هم رو به افزایش است زیرا توجه بیشتر افراد به پوست و زیبایی و ضایعه های پوستی، از گذشته بیشتر شده است ولی آیا تا به حال این سوال برای شما مطرح شده است که کدام یک از ضایعه های پوستی به توجه بیشتری نیاز دارد؟ در «پوست و مو»ی این هفته به این پرسش پاسخ خواهیم داد...

از آنجا که پوست، خارجی ترین لایه بدن است، ضایعه های آن بیشتر وقت ها راحت به چشم می آید و فرد متوجه آن می شود. این ضایعه ها به ۲ گروه اولیه (مربوط به پوست و ضمائم آن) و ثانویه (ضایعه های ناشی از بیماری های اعضای دیگر بدن) تقسیم می شوند. خیلی از بیماری ها تظاهرات پوستی خاصی دارند که حتی ظهور آنها در پوست مقدم بر ضایعه های درونی است و باعث کشف بیماری اصلی می شود و به قول شاعر: «رنگ رخسار خبر می دهد از سر درون.»

در این مطلب بیشتر به ضایعه های اولیه پوستی پرداخته ایم که به توجه ویژه و زودهنگام نیاز دارند و تاخیر در درمان آنها باعث ایجاد عواقب و مشکل شدن درمان می شود. این را هم به خاطر داشته باشید که بسیاری از ضایعه های پوستی فقط از منظر زیبایی، اهمیت دارند و تهدیدی برای سلامت محسوب نمی شوند. پوست از ۳ لایه اصلی به علاوه ضمائمی همچون غدد چربی، عرق، اعصاب، عروق ریز، الیاف و سلول های زمینه ای تشکیل شده که هرکدام از آنها می توانند منشاء ضایعه هایی در پوست شوند. تعداد محدودی از این ضایعه ها نیز به جز انتشار در پوست، می توانند به مکان های دور دست حمله کنند.

با وجود اینکه ممکن است آکنه ها خیلی ساده به نظر برسند و درمانشان ساده باشد اما اگر شدید باشند یا درمان نشوند، جایشان باقی می ماند و به خصوص پوست صورت را نازیبا می کند، بنابراین باید درمان آکنه را جدی گرفت و از دستکاری آن اجتناب کرد. یکی از سخت ترین کارها در رشته پوست، اصلاح جای جوش است.

خال های رنگدانه ای (ملانوسیتیک) ۲ نوع «مادرزادی» و «اکتسابی» دارند. خال های مادرزادی، به خصوص اگر بزرگ باشند، از نظر خطر ایجاد ملانوم (نوعی سرطان بدخیم پوست) باید تحت معاینه های مکرر و دوره ای قرارگیرند. خال های رنگدانه ای اکتسابی شامل نوع سطحی مرزی، عمقی و مخلوط است. چنانچه شکل خالی نامتقارن یا لبه آن کنگره دار باشد، رشد ناگهانی داشته باشد یا رنگش یکنواخت نباشد، باید به آن توجه بیشتری داشت. ضایعه های به شدت سیاه رنگ، به خصوص در انتهای اندام ها یا نوار طولی سیاه در ناخن هم از مواردی هستند که به توجه جدی نیاز دارند.

ضایعه های زخمی که با وجود درمان های معمولی بعد از یک ماه بهبود نیافته اند، به دلیل امکان وجود BCC (نوعی سرطان پوست) یا SCC (نوع دیگری از سرطان پوست) نیاز مبرم و فوری به معاینه و نمونه برداری دارند. ضایعه های شبیه به اگزما که با درمان های معمول بهبود نیافته و طی گذشت زمان گسترش پیدا کرده اند نیز به خصوص اگر همراه با لکه های روشن تر و تیره تر همزمان (هیپوپیگمانته و هیپرپیگمانته) در ضایعه باشند، به علت احتمال ابتلا به بیماری ام اف (مایکویید فونگوییدوس) نیاز به توجه جدی دارند.

توده های پوستی به خصوص توده های توپر را نیز به علت اینکه ماهیت آنها می تواند بسیار متفاوت باشد، باید جدی گرفت.

از ضایعه های دیگری که متاسفانه در خیلی از موارد به آن بی توجهی می شود، زگیل های ناحیه تناسلی است که درمان نشدن آنها باعث گسترش ضایعه ها در بدن خود فرد، همسر او و جامعه می شود. این بیماری در سال های اخیر به شدت شیوع یافته و بیم سونامی شدن آن می رود. عامل ایجاد این بیماری ویروس پاپیلوم انسانی است و از طریق تماس جنسی منتقل می شود. این ویروس انواع زیادی دارد که تعدادی از آنها باعث بروز بدخیمی های دهانه رحم، آلت، مقعد و دهان می شوند.

دکتر ابوالفتح محرابیان